چقدر مردم کتابخوانی هستیم؟

 در بازدید یک روزه ای که از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران داشتم، متوجه نکات جالبی شدم؛ اول اینکه نمایشگاه خیلی شلوغ بود! دوم اینکه سالن های کتب عمومی، سالنهای مطبوعات و سالن های کتب دانشگاهی به ترتیب بیشترین بازدید کننده داشتند. سوم اینکه نمایشگاه خیلی شلوغ بود!

نکته دیگر اینکه کسانی که از در ورودی وارد نمایشگاه می شوند دو دسته هستند؛ یک دسته آنهایی که واقعا با قصد خرید وارد نمایشگاه می شوند، به عبارتی می دانند که چه باید بخرند و معمولا لیست خرید دارند. دسته دیگر که بیشترین مردم هستند فقط برای تماشا و گشت و گذار و چیزی شبیه به آن وارد نمایشگاه می شوند! اما گشت و گذاری واقعا شیرین و به یاد ماندنی!

بیشترین درصد خریداران کتاب دانشجویان درمانده ای هستند که به دنبال کتب درسی یا منابع کنکور یا امثالهم بوده و درصد باقیمانده هم افراد خاصی هستند که برای مطالعه و تحقیق و کارهای پژوهشی و یا علاقه شخصی کتاب می خرند. با این اوضاع و با این شلوغی در سالن ها، پس ما می توانیم ادعا کنیم که ملت کتابخوانی هستیم، اما آیا کتابخوان واقعی بودن با پر بودن سالن های نمایشگاه کتاب رابطه مستقیمی دارد؟ این سوالی است که معمولا در این جور مواقع مطرح می شود و البته طبق معمول صدا و سیما به نحو احسن به این سوال پاسخ می دهد! من که فکر می کنم نه! به قول معروف، همچین مالی هم نیستیم! دروغ چرا؟ واقعا کتاب و نفس عمل مطالعه چقدر در زندگی ما ایرانیها جای دارد؟

یکی از اساتید می گفت: "دو روز اول نمایشگاه دانشجویان حق خرید ندارند، و فقط اساتید دانشگاه ها و اعضای هیئت علمی و محققیق می توانند خرید کنند. همان روز اول اگر به نمایشگاه بروید، افرادی را می بینید که صدها جلد کتاب بار ده ها گاری کرده اند و می برند و معلوم نیست به کجا می برند! شش ماه بعد همان کتاب ها با قیمت هشت برابر در کتابفروشی های خیابان انقلاب پیدا می شود که تازه با کلی منت از سوی دلال ها به فروش می رسد! یا استاد دانشگاهی را می بینید که دم در فلان سالن ایستاده و کارت خرید خود را مثلا به قیمت هشتاد هزار تومان می فروشد! پنج تا کارت، چهارصد هزار تومان!" عجب حکایتی داریم با این نمایشگاه!

واقعا رفتار ما با پدیده ای به اسم کتاب چگونه است؟ خیلی هنر کنیم، هفته ای دو سه بار روزنامه های کثیرالانتشار را می خوانیم، و خیلی بیشتر هنر کنیم هر روز این کار را می کنیم و ممکن است مجله ای هم به آن روزنامه اضافه شود. اما کتاب چه؟ چقدر به دنبال تغذیه فکر و اندیشه خود هستیم؟ در کتابخانه شخصی مان چند جلد کتاب درست و حسابی پیدا می شود؟ اصلا کتابخانه شخصی داریم؟ چقدر به دنبال یافتن پاسخ برای همه سوالات موجود در ذهنمان هستیم؟ این همه سوال علمی، تحقیقی، دینی، عقیدتی و ... اصلا سوالی در ذهنمان داریم؟ اصلا فکر می کنیم که سوال داشته باشیم؟ به چه فکر می کنیم؟ کجای این دنیا قرار داریم؟

اصولا نگرش عموم مردم با نمایشگاه بین الملی کتاب، در حد خرید از یک نوشت افزاری یا یک کتابفروشی است، به نمایشگاه می آیند، در سالن های مختلف چرخ می زنند و به تورق کتب با عناوین جذاب و دلخواهشان می پردازند و نهایتا اگر چیز دندان گیری به چشمشان خورد دست دست به جیب شده و (از بودجه ای که شک دارم صرفا برای خرید کتاب کنار گذاشته باشند!) کتاب را می خرند! نمایشگاه هم که تمام شد، کتابخوانی ما ایرانی ها هم تمام می شود! همان زندگی روزمره و همیشگی... اما همین هم خوب است! اصلا نفس نمایشگاه کتاب همین است که همه را به سوی خودش بکشاند... اما ای کاش نگرش خودمان را نسبت به کتاب و مطالعه اصلاح کنیم.

................................................................................

حرف از کتاب و کتابخوانی در زندگی ما ایرانی ها شد، روزنامه شرق سایت جالبی را در مورد کتاب معرفی کرده بود که حیفم آمد معرفی نکنم.

سایت جیره ی کتاب، یک فروشگاه که نه، یک باشگاه کتاب است که به اعضایش ماهانه یک کتاب از طریق پست ارسال می کند. هزینه آبونمان 10000 تومان است و بعد از مشترک شدن، بنا به علایق و سلایقی که هنگام پر کردن فرم عضویت نوشته اید، سایت هر ماه یک کتاب از بین موضوعات مورد علاقه شما را به آدرستان خواهد فرستاد تا زمانی که مبلغ آبونمان شما تمام نشده باشد. ایده جالبی پشت این کار است. اگر ما به کتابفروشی نمی رویم، خوب آنها به خانه ما می آیند!

بخش جیره نوجوان هم اختصاص به عضویت کودکان و نوجوانان دارد که قیمت عضویت آن 5000 تومان است.

یک قسمت بسیار جالب این سایت، قسمت هدیه آن است که می توانید کتابی را بخرید و با پرکردن فرم مربوطه آن را به دوستان یا اشخاص مورد علاقه خود در هر جای ایران هدیه کنید.

البته این سایت بخشی هم برای خریداران خارج از کشور دارد که قیمت آبونمان آن بیشتر است. بخش نظر سنجی هم که صفحه اول سایت است، کتب برتر از دیدگاه اعضا را نشان می دهد.

من که فعلا عضو شدم و بی صبرانه منتظرم ببینم که برای اولین ماه سایت چه کتابی را برایم پست می کند؟ به قول یکی از اعضای سایت: "همیشه گرفتن یک بسته، هیجان‌انگیز و مسرت‌بخش است!"